آداب و رسوم سبزواریها در سیزدهمین روز سال نو
?فروردین هر سال در آداب و رسوم ایرانیان سیزده بدر نام گرفته این روز، روز بدر شدن از خانه و کوچ کردن به دامن طبیعت است.
در این روز حضور دست جمعی مردم در سرسبزترین نقاط شهر و روستا به منزله یک همایش عظیم آیینی و نمادی از احترام مردم این سرزمین شرقی به طبیعت است.
برگزاری این آیین توسط ایرانیان همچون دیگر آیینهای این دیار برگرفته از اعتقاداتی است که از دیرباز وجود داشته و سینه به سینه و نسل به نسل تا به امروز انتقال یافته است.
مسوول حوزه فرهنگی ارتباطات اداره میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری سبزوار در رابطه با چگونگی انجام این آیین در دیار سربداران گفت : مردم سبزوار در این روز به رسم دیرینگی به معنای آنچه در باورهای آنان از گذشته به جامانده به خارج از شهر و محل زندگی خود کوچ کرده و این روز را در طبیعت میگذرانند.
محمد عبداللهزاده ثانی با بیان اینکه عقاید عید نوروز به هزاره سوم پیش از میلاد باز میگردد به تشریح چرایی اجرای این آیین پرداخت.
وی گفت: اعتقاد برخی بر این است که در این روز زلزله عظیمی رخداده و در اثر آن عده زیادی مجروح شده و یا از بین رفتهاند به همین دلیل مردم این روز را نحس دانسته و از خانهها بیرون میرفتهاند.
وی افزود: طبق اعتقادی دیگر خلقت زمین در شش روز آغاز فروردین ماه بوده است و پنج روز نخست مقدمه خلقت و در روز ششم (روز خرداد) آفرینش زمین کامل شد.
وی ادامه داد: این اعتقاد سبب شد تا گذشتگان ما در این ایام به جشن و سرور پرداخته و در روز ? ???فروردین به دامن طبیعت بروند.
مسوول امور باستان شناسی اداره میراث فرهنگی صنایع دستی وگردشگری سبزوار به ذکر نقل قولی از علی ابن زید بیهقی در کتاب تاریخ بیهقی پرداخت و اظهار داشت : در قرن ششم ه.ق بر اثر سرمای شدیدی که حادث شد مردم به ناچار به سوزاندن استخوان مردگان روی آوردند.
وی ادامه داد : در اثر این سرما آذوقه و کاشتههای مردم از بین رفت و این باور در آنان ایجاد شد که سبزینهها را برای مصون ماندن از سرمای احتمالی در داخل خانه پرورش داده و در سیزدهمین روز از فروردین آن را به دامن طبیعت بازگردانند.
عبداللهزاده ثانی با اشاره به اینکه برخی از آیینهای این روز برخاسته از فرهنگ عامه است گفت: در این روز بسیاری از دختران که براساس اعتقادات مذهبی از خانه خارج نمیشدهاند یکدیگر را ملاقات کرده و دختران در آستانه ازدواج نیز با گره زدن سبزه و خواندن ورد آرزوی ازدواج میکردند.
وی به اجرای رقص آیینی چوب بازی و نیز آیین هنری اسب چوبی در ایام عید نوروز اشاره کرد و توضیح داد: آیین اسب چوبی و چوببازی نمادی از جنگآوری و مبارزه با حاکمان جور وقت بوده و گذشتگان از طریق اجرای این آیین جنگ آوری را به فرزندان خود آموزش میدادند.
مسوول حوزه فرهنگی ارتباطات اداره میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری سبزوار گفت : "پل زدن" از دیگر آدابی است که مردان در این روز انجام می دادند و مسافتی از زمین را با بیل شخم زده و پس از نرم کردن خاک با گام های بلند از آن میپریدند و در اصطلاح به این عمل پل زدن میگفتند.
وی به رسم دیگری که در این روز در روستای فیض آباد بخش داورزن سبزوار اجرا میشود اشاره کرد و افزود: در این روستا تپهای به نام سیزده بدر وجود دارد که زنان در این روز به همراه کوزهای پر آب بربالای آن رفته و کوزه را میشکستند بدان معنا که هر وسیله کهنه و قدیمی را دور انداخته و به سمت نوآوری حرکت میکنند.
وی با اشاره به دیگر آداب و رسوم سبزوار در سیزدهمین روز از عید نوروز رقص آیینی، شکستن کوزه،اجرای کشتی سنتی باچوخه ،خوردن آش ماستی در این روز و استفاده از آجیل و تنقلات باقیمانده از ایام عید نوروز را از دیگر رسوم شهرستان سبزوار در این روز خواند.
عبداللهزاده ثانی با بیان اینکه در آیین زرتشت زمین پاک و دارای قداست بوده و مردم اجازه مدفون کردن چیزی را در آن نداشتند و آتش نیز دارای مقام قضاوت و پاک بوده گفت : این عقاید به همراه تمامی اعتقادات به جا مانده از گذشتگان به هم گره خورده و سبب شده مردم ایران زمین به طبیعت احترام گذاشته و این روز را در طبیعت سپری کنند
لیست کل یادداشت های این وبلاگ