در دنیای امروز، خانم‌ها هم پابه‌پای مردان کار می‌کنند؛ حالا به‌دلیل نیاز خانواده به درآمد آنها، یا به این دلیل که می‌خواهند اثبات کنند که در شایستگی برای کار و تلاش، چیزی از آقایان کم ندارند.
با این حال، توجه به ویژگی‌های خاص زنان، از لحاظ جسمی و روانی، در انتخاب نوع شغل و شرایط کاری آنها اهمیت زیادی دارد؛ چنانچه در نظر نداشتن این مسائل ممکن است روی سلامت آنها اثر منفی بگذارد.
به تازگی نتایج مطالعه‌ای منتشر شده که اهمیت این موضوع را هرچه بیشتر نشان می‌دهد. در این مطالعه که در مرکز ملی تحقیقات سلامت شغل و محیط فنلاند انجام شده، مشخص شده شبکاری، باعث بازنشستگی زودرس برای خانم‌ها می‌شود.
به گزارش رویترز، این محققان در بررسی‌هایشان متوجه شدند زنانی که بیشتر در نوبت‌های کاری شب مشغول به کار هستند، احتمال بیشتری دارد که به‌دلیل ناتوانی‌های زودرس، بازنشسته شوند و کیفیت زندگی آنها هم در این دوران بسیار پایین‌تر از زنانی است که در نوبت‌های صبح و عصر کار کرده‌اند. جالب اینکه این نتایج، در مورد آقایان شاغل در نوبت کاری شب صدق نمی‌کرد.
این نتایج بعد از آن به دست آمد که گروه‌های مختلفی از زنان و مردان با شغل مشابه، از سال ????، تا سن ?? سالگی یا زمانی که فوت کنند یا تا سال ????، هر کدام که زودتر اتفاق بیفتد، مورد مطالعه و پی‌گیری از لحاظ وضعیت بدنی و روانی قرار گرفته‌ بودند. تحلیل داده‌های به دست‌آمده، بعد از حذف تاثیر سن‌وسال افراد و نیز وضعیت اجتماعی و اقتصادی آنها، این طور نتیجه داد که زنان شبکار تا ?? درصد بیشتر از سایر زنان به‌دلیل ازکارافتادگی بازنشسته شوند.
مسائلی مانند سرطان سینه، زخم معده و اختلالات خواب و بروز مشکل در بارداری از مشکلاتی بود که در این زنان بیشتر از دیگران دیده شده بود و گاه همین مشکلات باعث ازکارافتادگی و بازنشستگی زودرس آنها شده بود.
این نتایج حتی بعد از اینکه تاثیر سیگار و وزن و سختی کار افراد نیز حذف شد، باز به قوت خود باقی بود. نتایج این مطالعه، در آخرین شماره نشریه طب کار و محیط آمریکا منتشر شده است.
هنوز این محققان توجیهی برای این پدیده ندارند؛ آنها حتی نمی‌دانند چرا این مشکلات برای خانم‌ها بیشتر است. مطالعات قبلی نشان داده بود احتمالا وجود نور مصنوعی که در کارگاه‌ها استفاده می‌شود، احتمال بروز سرطان سینه را در خانم‌ها بالا می‌برد. به همین دلیل شاید بتوان شرایط موجود در محیط کار را در نوبت‌های شبانه به این موضوع نسبت داد. اما نکته دیگری که در این بیماری‌ها وجود دارد، این است که همگی آنها را می‌توان به نوعی با سطح استرس و تنش روانی بالاتر ربط داد.
شاید سیستم هورمونی و روانی زنان به نحوی است که نسبت به کار در شب حساس‌ترند و با شبکاری، احتمال بیشتری دارد که سطح استرس‌شان بالا برود. به این ترتیب، احتمال بروز بیماری‌هایی مانند زخم معده و اختلالات خواب در آنها بیشتر می‌شود. خانم‌ها نسبت به حضور خود در خانه و در جمع خانواده نیز حساس‌ترند و احتمالا در هنگام کار در شب، احساس عذاب وجدان و ناراحتی بیشتری می‌کنند و این ممکن است سیستم ایمنی آنها را تحت‌تأثیر منفی خود قرار دهد.
البته برخی مطالعات نیز نسبت به تاثیر منفی شبکاری روی سلامت جسمی مردان نیز تاکید دارند و این نشان می‌دهد اصولا بدن انسان با کار در شرایط شب به راحتی کنار نمی‌آید.با این حال، علت اصلی هرچه که باشد، نتایج اینگونه مطالعات، می‌تواند هشداری هم برای خانم‌ها باشد و هم برای کارشناسانی که دست‌اندرکار سلامت شغلی جامعه هستند.
شاید بتوان با تغییراتی در محیط کار، مرخصی‌های بیشتر و گردش مناسب‌تر نوبت کاری، از بروز برخی از این مشکلات در شاغلین شبکار جلوگیری کرد و سلامت آنها را چه مرد و چه زن، بیشتر تامین کرد.