داد و ستد از معامله پایاپای و کالا با کالا تا به امروز دوران مختلفی را پشت سر گذاشته است. قصد مرور این سیر تاریخی را نداریم. روی سخن من اما در این پست اینترنتی، درباره خرید و فروش و تجارت اینترنتی است.

آیا شما تا به حال از اینترنت به عنوان بستر داد و ستد و خرید (یا فروش) استفاده کرده اید.؟!

سایت eBay  توسط پیر امیدیار که یک ایرانی - آمریکایی متولد فرانسه است، تشکیل شده و امروزه یکی از پایگاههای اصلی و بزرگ خرید و فروش اینترنتی در جهان به شمار می رود. eBay در سال 1995 زمانی که امیدیار 28 سال داشت تاسیس شد. وی هم اکنون صد و بیستمین فرد ثروتمند جهان است و 178 میلیون سهام وی از شرکت، حدود 4.45 بیلیون دلار ارزش دارد.

سایت Amazon نیز به عنوان یکی از قدرتمندترین و معروف ترین سایتهای خرید و فروش اینترنتی در جهان به شمار می رود. آمازون در سال 1990 پایه گذاری شد و از سال 1994 به عنوان برترین سایت داد و ستد اینترنتی مطرح گردید.

خدمات سایتهایی اینچنین تنها محدود به خرید و فروش نمی شود. انواع و اقسام پایگاههای اطلاعاتی درباره کالاهای مختلف، روشهای مختلف سفارش گیری و پرداخت بها و انواع شیوه های تحویل کالا از بخشهای مهم و استراتژیک جذب مخاطبان و مشتریان این نوع از سایتها هستند.

با این توضیحات مختصر، نگاهی بیندازیم به وضعیت سایتهای ایرانی و خرید و فروش و سفارش از طریق اینترنت در ایران. اولین تجربه شخصی من در خرید اینترنتی، سفارش یک CD آموزشی بود که توسط شرکتی در اصفهان به فروش می رفت. سیستم پرداخت مبلغ هم توسط شرکت پست و یک شرکت ثالث انجام میشد. در سایت عرضه کننده نرم افزار فرم سفارش خریدی را پر کردم که وعده می داد "حداکثر ظرف 48 ساعت، سفارش شما در هر نقطه ایران که باشید تحویلتان خواهد شد" و بعد از تقریباً دو هفته، مامور اداره پست، بسته حاوی CD را آورد و همانجا هم نقدی پولش را گرفت.!

مورد موفق دیگری که جدیداً با آن مواجه شدم، سیستم پرداخت شهریه دانشگاه آزاد بود. شاهد بودم که یکی از دوستان جوانم چقدر راحت و ظرف حدوداً 20 دقیقه، تمام کارهای پرداخت شهریه و انتخاب و  ثبت واحدهای درسی اش را بدون هیچ مشکلی انجام داد. واقعاً برای من که به یاد دارم در حدود یک دهه پیش برای انجام چنین فرآیندی چه رنج و مرارتی متحمل می شدیم و بعضاً چند روز درگیر آن بودیم، واقعاً عجیب (و جالب)بود.

اینترنت، سایتهای مطمئن با پشتیبانی تضمین شده، نظام پرداخت بانکی، سیستمهای پست و تحویل کالا و ... زنجیره لازم برای برقراری چنین ارتباط و فرآیند سفارش و خریدی هستند که در ایران در پله های اول آن هستیم. به نظر شما هرکدام از این عوامل در حال حاضر چه نقش و وضعیتی دارند؟ چه چشم اندازی برای آن متصور هستید؟ اگر تجربه ای هم در این زمینه داید در قسمت نظر خواهی بنویسید. در پستهای بعد بیشتر به این موضوع خواهیم پرداخت.